|
|
 |

20. yüzyılda yapılan arkeolojik araştırmalar Anadolu’nun çok eski bir yerleşim bölgesi olduğunu ortaya koymaktadır. Mesudiye M.Ö. II. Binin başlarında Anadolu’da hükümran olan Hitit ve Urartu Krallıklarının sınırı içinde gözükmektedir.
Daha sonra M.Ö. 670 yıllarında bölgemize Miletos’lular hakim olmuşlardır. Miletoslular daha sonraki yıllarda Pontuslular’la iç içe yaşayarak onlarla bütünleştiler. Pontus Kralının M.Ö. 63-88 yıllarında Romalılara yenilmesiyle bu bölge Roma İmparatorluğunun bir eyaleti haline gelmiştir. Bölgemize Türkler ilk defa kavimler göçü esnasında gelmeye başladılar. (M.S.450) Ancak bu yerleşim sınırları ve mahiyeti hakkında bilgimiz çok sınırlıdır. Anadolu Selçuklularından sonra, Danişment Gazi’nin kendi adıyla kurduğu Danişmentli Devletinin fütuhatıyla yöremiz Türk-İslam hakimiyetine girdi. (1095-1175).
Şimdiye kadar Ordu ve Mesudiye ile alakalı yıllarda, bir çok ansiklopedi ve yayınların tümünde, Ordu ve Mesudiye yöresinin Fatih Sultan Mehmet tarafından 1461 yılında Trabzon ile birlikte fethedildiği yazılıdır. Mesudiye ve yöresi Osmanlılar tarafından değil 1380’li yıllarda Oğuz Çepni beylerinden Hacıemiroğulları tarafından fethedilmiştir. Daha sonra 1427 yılında Osmanlılar bu bölgeyi ilhak etmişlerdir. Hacıemiroğulları’nın fethiyle birlikte bu bölgeye Oğuzlar’ın Çepni, Döğer, Eymür, Karkın, Alayuntlu, Bayındır ve İğdir boyları yerleşmiştir. Bu boylar çoğu yere kendi isimlerini veya fetihte yararlılık gösteren askerlerin yada komutanların ismini vermişlerdir. Mesela İğdir dağı ismini İğdir boyundan, Musalı köyü ismini bu köyü fetheden komutandan almıştır.
Mesudiye’ye ait elimizdeki en eski belge 1455 tarihli Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel müdürlüğündeki Tapu Tahrir Defteridir. Bu defter Prof. Dr. Bahattin YEDİYILDIZ tarafından neşredilmiştir. Ayrıca 1427 yılında yapılan tahrir defteri olan Hızır Paşa Defteri’nin henüz nerede olduğu tespit edilememiştir. Bu bölge ile ilgili Osmanlı belgeleri Dr. Hüseyin ERDOĞAN tarafından titizlikle tespit edilmektedir.
Hacıemiroğullarının bu bölgeyi fethiyle yönetim Türklerin eline geçmiştir. Türklerin engin hoş görüsü sayesinde bu bölgedeki Rumlar çok rahat bir hayat sürmüşlerdir. Dini hayatlarına karışılmayan bu insanlar demokratik haklarını kullanarak din değişikliğine kesinlikle gitmemişlerdir. 18. yüzyıl sonlarından itibaren Mesudiye bölgesine Rum ve Ermeniler göç etmeye başladılar. Bir Rum Pontus Devleti hayal etmişler fakat nüfusları asla bulamamıştır. Osmanlı Devleti’nin zayıflamasını fırsat bilerek isyana kalkışmışlar, bu girişimleri başarılı olmamış ve Lozan antlaşması ile söz konusu Rumlar Yunanistan ile mübadele edilmiştir.
Mesudiye ve Ordu yöresi Türkler tarafından fethedildikten sonra Hıristiyanların sayısı çok azdı ve hiçbir zaman nispetini aşamadığı gibi birkaç istisna hariç varlıklarını son yüzyıla kadar sürdürebildiklerini bütün tarihçiler ittifakla kabul etmektedirler. Rumlar’ın Osmanlı Devleti’nin zayıflamasıyla ve dış güçlerin desteğiyle nüfuslarını artırma ve devlet kurma hayallerinin hiçbir gerçeğe dayanmadığı için sonuç vermediği ve neticede Ülkemizi gerçek sahiplerine terk etmek zorunda kaldıkları açıkça ortadadır.
Tahrir defterlerine göre Milas Nahiyesi 1455-1613 yılları arasında 105 köye ve 20 mezraya sahiptir. Bu yıllarda İskefsir (Reşadiye) nin tamamı ve Koyluhisar (Koyulhisar)’ın bir kısmı Milas(a bağlıdır. Bu yıllar arasında Müslüman ve gebran (Gayr-ı Müslim) hane sayısı aşağıdaki cetvelde gösterilmiştir:
Tarih
1455 1485 1520 1547 1613
Müslim Hane G. Müslim Hane Müslim Hane G. Müslim Hane Müslim Hane G. Müslim Hane Müslim Hane G. Müslim Hane Müslim Hane G. Müslim Hane
626 360 430 226 671 296 1052 646 1967 697
1912 yılında Mesudiye’de 15905 erkek ve 14169 kadın olmak üzere 30074 kişi yaşamaktadır.
1927-28 Türkiye Cumhuriyeti Salnamesi’ne göre Mesudiye’nin sosyo-ekonomik yapısı şöyledir: Mesudiye kazası Gebeme nahiyesi ile 75 adet köye sahiptir. 125000 dönüm arpa, 1750 dönüm mısır, 200 dönüm patates ziraatı yapılmaktadır. 3680000 kg. arpa, 20000 kg. mısır, 2000 kg. patates üretilmektedir. 317 beygir, 394 kısrak, 536 merkep, 22 katır, 5560 inek, 6259 öküz, 1476 manda, 18030 koyun, 102454 keçi bulunmaktadır.
10281 erkek, 12648 kadın olmak üzere toplam 22929 insan yaşamaktadır. Cumhuriyetle beraber erkek nüfusunda büyük bir düşüş açıkça gözükmektedir. Bu durum büyüklerimizin Kurtuluş Savaşında Ülkemiz için cepheye gittiğini ve kahramanca şehit olduklarını açıkça ortaya koymaktadır. Milli Savunma Bakanlığı Arşivi kayıtlarında 38 şehidimizin kayıtları bulunmaktadır.
1935 yılında yapılan genel nüfus sayımında Mesudiye’de 12482 erkek, 14207 kadın, 1940 yılı sayımına göre 29657 kişi, 1945 yılı sayımına göre merkezde 1662 kişi olmak üzere 31856 kişi, 1950 yılı sayımına göre merkezde 1942 kişi olmak üzere 33714 kişi, 1955 yılı sayımına göre merkezde 2234 kişi olmak üzere 35392 kişi yaşamaktadır.
Mesudiye yöresi Osmanlılar döneminde nahiye olarak Milas ismiyle anılmaktadır. Bölgenin ağır şartları ve büyüklüğü nedeniyle idari yapı olarak çok değişiklik arz etmektedir. Karahisar-ı Şarki’ye bağlı olarak çok uzun yıllar nahiye olan Milas Karahisar-ı Şarki’nin sancak olmasıyla 1256 yılından sonra kaza olmuştur. Yavadı (Yeşilce Beldesi), Gebeme (Topçam Beldesi), Hatunviran (Bayırköy), Yastura (Yeşilçit), Lağus (Güzle), Çavdar, Yavşan ve Parçı (Üçyol Beldesi) nahiye merkezliği yapan köylerimizdir.
Kaza merkezi Parçı köyünden alınarak 1863 yılından sonra şenlendirilerek Pazar yeri olarak kullanılan bugünkü Mesudiye’ye 1876 yılında nakledildi. Ecdadımızın padişaha yazdıkları arzuhal ile (3 Za 1293) 20 Kasım 1876 tarihinde Milas ismi Hamidiye olarak değiştirildi. 1908 yılında Hamidiye ismi Mesudiye olarak değiştirilmiştir. 1899 yılında belediye teşkilatı kurularak Aliçavuşoğlu Mustafa Bey ilk belediye başkanı olmuştur. 20.05.1933 gün ve 2197 sayılı kanunla Mesudiye ilçesi Şebinkarahisar’dan alınarak Ordu iline bağlandı (CELEP,2005).
Mesudiye’nin Kronolojik Tarihi
M.Ö. 3000:Mesudiye topraklarında bulunan kalıntılardan bu bölgeye o yıllarda da insanların yaşadıkları anlaşılmaktadır.
M.Ö.111-63: Meletios Şehrinin kurulması ve Melet Irmağı adının bu şehre izafete verilmesi. Pontus Devletinin Mesudiye topraklarında hakimiyetlerini sürdürmeleri.
M.S.565: Mesudiye ve çevresinin Bizans hakimiyetine geçmesi. Bu tarihlere ait paralar Mesudiye topraklarında bulunmuştur.
1142: Mesudiye çevresinde ilk kez Türklerin gelişi ve Mesudiye çevresinin Danişmendliler Devletine katılması.
1242: Mesudiye ve çevresinde görülen Türkmen (Babiller) isyanının Selçuklular tarafından kanlı bir şekilde bastırılması. Mesudiye çevresinde bulunan yüksek dağlardaki mezarlar bu devre aittir.
1344: Mesudiye ve çevresinde Hacı Emir Oğulları Beyliği’nin kurulması.
1381: Mesudiye’den hareket eden Hacı Emir Oğullarına ait birliklerin Giresun şehrini feth etmeleri.
1443: Hacı Emir Oğullarına ait kümbet ve mezarlarının Mesudiye Kale Köy’ünde yapılması.
1461: Mesudiye ve çevresinin Osmanlı ülkesine katılması.
1512: Mesudiye ve çevresinin Erzincan eyaletine bağlanması.
1718: Mesudiye ve çevresinin Erzurum’a bağlanması.
1805: Mesudiye ve Çevresinin Trabzon’a bağlanması.
1858: Mesudiye ‘nin “Milas” ismi ile ilçe olması.
1862: Bugünkü Mesudiye ilçe merkezinin haftalık Pazar yeri olarak kurulması.
1871: Milas İlçesi’nin Şebinkarahisar’la birlikte Sivas’a bağlanması.
1872: İlçede ilk kez tapu işlerinin yürütülmeye başlanması.
1877: İlçede ilk kez nüfus sayımının başlaması.
1878: Mesudiye ilçesinin bugünkü yerine taşınması ve Hamidiye adını alması.
1885: Mesudiye Belediyesinin kurulması.
1889: Mesudiye’de ilk belediye örgütünün kurulması.
1906: Reşadiye’nin Mesudiye’den ayrılarak bağımsız ilçe olması.
1908: Hamidiye adının Mesudiye olarak değiştirilmesi. Serdaroğlu Mustafa Bey’in mebus üyesi olması. Bugünkü hükümet binasının Sami Bey’in öncülüğünde yaptırılması.
1912: Kışla Mahallesinde Rumlar tarafından kilisenin yaptırılması.
1920: Ordu’nun müstakil sancak olması ve Mesudiye’nin T.B.M.M.’in 106. birleşiminde müzakere konusu olması.
1922: Kurtuluş Savaşı sonrasında Rumların Mesudiye’yi terk etmeleri.
1925: Mesudiye’ye ilk motorlu aracın getirilmesi.
20.05.1933: Mesudiye İlçesi’nin Şebinkarahisardan ayrılarak Ordu İline bağlanması.
27.12.1939: Mesudiye ve civarında ortaya çıkan deprem sonucu çok sayıda kişinin ölmesi.
1954: Mesudiye’de elektrik santralinin yapımı ve elektrikten yararlanılmaya başlanılması.
Coğrafi Konumu
Mesudiye ilçesi, ORDU iline 114 km. mesafede, ORDU Merkez, Ulubey, Gölköy, TOKAT`ın Reşadiye , SİVAS`ın Koyulhisar, GİRESUN`un Şebinkarahisar ilçeleri ile toprak sınırı bulunmaktadır. Orta Karadeniz ile Doğu Karadeniz bölgelerinin, ayrıca Karadeniz bölgesi ile İç Anadolu bölgesinin kesiştiği bir noktada yer almaktadır.
Mesudiye ilçesi, 1180 km2 toprak genişliği ile ORDU ilinin en büyük ilçesidir. Arazi yapısı çok engebeli ve yüksektir. İlçe Merkezinin deniz seviyesinden yüksekliği (rakım) 1050 metredir. ORDU ilinin en yüksek tepesi olan Göndeliç (2800 m) ilçe sınırları içerisindedir. Yine 143 km uzunluğu ile ORDU ilinin en uzun akarsuyu Melet ırmağı da bu topraklardan doğar.
Denizden uzak oluşu ve rakımın yüksekliği iklimi sertleştirmektedir.Genellikle yazları serin ve kısa, kışları ise sert ve uzun geçer. Doğal bitki örtüsünü ormanlar, çayır-mera alanları oluşturur. Zengin flora ve fauna yapısına sahiptir. İlçede görenleri hayran bırakan güzellikte yaylalar ve orman içi doğal alanlar bulunmaktadır(www.mesudiyediyari.com).
Mesudiye’de Ekonomik Yapı
İlçemizin ekonomisi tarım, hayvancılık, ticaret ve orman üretimine dayanmaktadır. İlçede 1990 yılında kurulan ve süt yetersizliği nedeniyle düşük kapasiteyle çalışan Mesudiye Gıda San. ve Tic. A.Ş. ve 2001 yılında kurulan ve şu an kapalı olan Köykent Orman Ürünleri Fabrikası dışında istihdam yaratıcı bir sanayi kuruluşu yoktur.
T.C.Ziraat Bankası şubesi mevcuttur. Esnaf ve Sanatkarlar Kefalet Kooperatifi, 4 adet tarımsal kalkınma kooperatifi, Esnaf ve Sanayi odası, şoförler ve otomobilciler odası ve en son olarak kurulan küçük sanayi sitesi yapı kooperatifi üyelerine faaliyette bulunmaktadır.
Genel arazi dağılımı; orman arazisi (43.000 ha-5), çayır-mera arazisi (30.000 ha-%), tarla arazisi (29.000 ha-$), bağ-bahçe arazisi (12.000 ha-) ve kullanılmayan arazi (6.000 ha-%5) şeklindedir. Tarım arazileri genellikle verimsiz ve oldukça engebeli olduğundan, bitkisel üretim azdır. Zengin mera ve çayır alanları olan ilçede en önemli geçim kaynağı hayvancılıktır. 13.416 büyük baş, 35.629 küçük baş hayvanın olduğu ilçemizde hayvancılık geliştirilmeyi beklemektedir. İlçemizin doğal yapısı, arıcılık açısından da uygundur.
Giresun orman bölge müdürlüğü`ne bağlı olarak faaliyet gösteren orman işletme müdürlüğü, 4 işletme şefliğinde yıllık ortalama 30.000 m3 orman envali üretimi yapmaktadır.
Ekonomi ve ticaretin zayıf olduğu ilçede, mali yapı da güçlü değildir. 12 kurumlar vergisi, 114 gerçek usul, 178 götürü usul, 4 serbest meslek, 13 gayrimenkul sermaye iradi ve 20 kooperatif vergi mükellefi bulunmaktadır.
2000 yılında yapılan son nüfus sayımına göre, ilçenin toplam nüfusu; 28.551 kişidir. Mesudiye merkezinin nüfusu 5.665 beldeler 8443,köylerin nüfusu da 14.443’dür. İlçe genel olarak göç veren bir bölgedir. İnsanlarının çoğunluğu büyük şehirlerde yaşamaktadırlar. kışın oldukça tenha olan ilçe, yazları gurbete gitmiş vatandaşlarımızın gelmeleri ile oldukça hareketlenir. İlçenin 1180 km2 alanı olduğu düşünülürse, nüfus yoğunluğu m2 24 kişidir. Yaz ve kış nüfusu arasında büyük farklılıklar vardır. İlçe nüfus teşkilatı’nın verilerine göre ilçe dışında 81.155 Mesudiyeli yaşamaktadır.
Son nüfus sayımı itibariyle belde ve köylerimizin nüfus durumları aşağıya çıkarılmıştır;
MERKEZ-KÖY-BELDE ADI TOPLAM
MESUDİYE 5665
MERKEZ-KÖY-BELDE ADI TOPLAM
YEŞİLCE BELDESİ 2896
TOPÇAM BELDESİ 2259
ÜÇYOL BELDESİ 3288
MERKEZ-KÖY-BELDE ADI TOPLAM
ABDİLİ 157
ARICILAR 242
AŞIKLI 370
ARMUTKOLU 123
ALAN 136
ARIKMUSA 179
ARPAALAN 166
AŞAĞIGÖKÇE 75
BALIKLI 129
BAYRAKLI 98
BEŞBIYIK 129
BEYSEKİ 77
BAYIRKÖY 1180
BİREBİR 307
BEYAĞAÇ 120
ÇALTEPE 311
ÇARDAKLI 405
ÇAVDAR 2066
ÇERÇİ 29
ÇİFTLİK SARICA 159
CELAL 54
ÇUKURALAN 213
DAYILI 229
DOĞANÇAM 89
DEREBAŞI 344
DARICABAŞI 267
DURSUNLU 157
ERİK 327
ESATLI 625
GÜNEYCE 127
GÖÇBEYİ 145
GÜVENLİ 136
GÜZLE 581
GÜZELCE 156
GÜLPINAR 105
HAMZALI 158
HERKÖZÜ 134
ILIŞAR 164
KALE 107
KARABAYIR 158
KARACAÖREN 164
KAVAKLIDERE 92
KIŞLACIK 310
KONACIK 82
MUSALI 196
MAHMUDİYE 1056
SARICA 104
SARIYAYLA 158
TÜRKKÖYÜ 152
YARDERE 52
YAVŞAN 128
YEŞİLÇİT 115
YUKARIGÖKÇE 68
YUVALI 104
YAĞMURLAR 161
YEVELİ 128
PINARLI 594
MERKEZ TOPLAMI 5665
BELDELER TOPLAMI 8443
KÖYLER TOPLAMI 14443
GENEL TOPLAM 28551
Kaynak http://www.mesudiye.bel.tr/ |
|
 |
|
|
|
|